Tin tức
Chầu Bảy Kim Giao
Chầu Bảy Kim Giao – vị Thánh Chầu trấn giữ miền rừng thiêng, ban tài lộc, bình an và độ trì cho con nhang đệ tử.
Trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ – Tứ phủ của người Việt, hình tượng các Thánh Chầu luôn chiếm vị trí quan trọng, vừa gần gũi, vừa linh thiêng. Người dân khi nhắc đến Thánh Mẫu thường nhớ tới Tam Tòa Thánh Mẫu, nhắc đến các Quan Lớn thì nghĩ ngay tới Quan Lớn Đệ Nhất, Quan Lớn Đệ Tam, hay hàng Ngũ Vị Tôn Quan. Nhưng ở một chiều sâu khác của đời sống tâm linh, hàng Thánh Chầu cũng có sức lan tỏa vô cùng mạnh mẽ. Mỗi vị Chầu là một biểu tượng riêng, gắn với một miền đất, một sự tích, một công đức để lại cho dân làng.
Trong hệ thống ấy, Chầu Bảy Kim Giao – hay còn gọi là Chầu Đệ Thất Kim Giao – là một trong những vị Thánh Chầu nổi bật. Bà được coi là nữ thần trấn giữ miền rừng thiêng Kim Giao, nơi hội tụ linh khí núi non. Con nhang đệ tử thường về cửa Chầu cầu lộc tài, cầu bình an, cầu duyên lành và con cái. Đền thờ Chầu Bảy ngày nay vẫn là chốn linh thiêng được nhiều người tìm đến, không chỉ để hành lễ mà còn để chiêm nghiệm, kết nối với cội nguồn tâm linh.
Trong bài viết này, Đồ thờ Sơn Đồng – cơ sở sản xuất Chí Trung sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thần tích, quyền phép, đền thờ, nghi lễ và ý nghĩa tâm linh của Chầu Bảy Kim Giao, để thấy được vị trí đặc biệt của Bà trong đời sống văn hóa tín ngưỡng Việt Nam.
Thần tích và thân thế Chầu Bảy Kim Giao
Trong các truyền thuyết dân gian, Chầu Bảy Kim Giao thường gắn với dãy núi Kim Giao – một vùng núi rừng linh thiêng. Có tài liệu cho rằng Kim Giao là một ngọn núi thuộc tỉnh Ninh Bình, nơi địa thế hiểm trở, rừng rậm ngút ngàn, cây cối cổ thụ, sơn thủy hữu tình. Nơi ấy cũng là chốn ngự của nhiều vị thánh thần trong tâm thức dân gian.
Tên gọi Kim Giao có ý nghĩa “thanh gươm bằng ngọc”, gợi sự trong sáng, uy nghiêm và bất khả xâm phạm. Người xưa tin rằng vùng núi Kim Giao được trời ban cho linh khí, là nơi giao hòa giữa đất và trời. Chính tại nơi ấy, Chầu Bảy được sinh ra, hiển linh và trở thành vị Thánh Chầu cai quản.
Thần tích kể lại rằng Chầu vốn là một tiểu thư khuê các, đoan trang, thùy mị, nhưng sớm bộc lộ khí chất phi phàm. Khi lớn lên, Chầu thường hay lui tới vùng núi Kim Giao, nơi có khí hậu mát mẻ, cây cối xanh rì, chim muông tụ hội. Chầu luyện phép, tu dưỡng và kết nối với linh khí của trời đất. Sau khi hóa thân, Chầu hiển linh thành vị nữ thần cai quản núi Kim Giao, được nhân dân lập đền thờ phụng.
Người dân tin rằng Chầu Bảy Kim Giao chính là hiện thân của núi rừng: vừa hiền hòa che chở, vừa mạnh mẽ bảo vệ, trừng phạt kẻ ác. Chầu trở thành biểu tượng cho sự trong sạch, cho sức mạnh và lòng từ bi của núi rừng, gắn bó mật thiết với đời sống dân gian.
Vai trò và quyền phép của Chầu Bảy
Tín ngưỡng Đạo Mẫu coi Chầu Bảy là vị thánh cai quản vùng núi Kim Giao, mang nhiều quyền phép linh ứng:
Chầu Bảy ban tài lộc và công danh
Người buôn bán, kinh doanh thường đến lễ Chầu để cầu lộc tài, mong cho công việc hanh thông, phát đạt. Dân gian có câu truyền miệng:
“Đi buôn nhớ cửa Chầu Bảy, về rừng nhớ núi Kim Giao.”
Câu nói này nhấn mạnh vai trò của Chầu trong việc độ trì cho những người làm nghề buôn bán, giao thương.
Chầu Bảy bảo hộ sức khỏe và bình an
Chầu cũng nổi tiếng với quyền phép ban bình an, giải hạn tai ương. Con nhang đệ tử khi gặp chuyện khó khăn, bệnh tật hay tai ương thường cầu khấn trước bàn thờ Chầu để mong được che chở. Nhiều câu chuyện dân gian kể lại sự linh ứng của Chầu trong việc cứu giúp người hoạn nạn, ban thuốc quý từ rừng thiêng.
Chầu Bảy phù hộ tình duyên và con cái
Người trẻ tuổi, nhất là phụ nữ, hay đến cửa Chầu để cầu duyên lành. Những gia đình hiếm muộn con cái cũng tin rằng Chầu có thể giúp đỡ, ban cho mầm sống mới. Do đó, bàn thờ Chầu luôn đầy ắp lễ vật từ hoa quả, trầu cau cho đến xôi chè, bánh trái – biểu tượng của sự viên mãn và ước vọng gia đình hạnh phúc.
Nghi lễ hầu bóng Chầu Bảy
Trong nghi lễ hầu đồng, giá hầu Chầu Bảy thường được coi là một trong những giá đồng uy nghi, trang trọng. Chầu khi ngự đồng thường mặc áo màu xanh lam hoặc xanh biếc, tượng trưng cho núi rừng, thiên nhiên. Vũ điệu của Chầu nhẹ nhàng, uyển chuyển, như sự chuyển động của cây rừng trong gió. Khi ngự đồng, Chầu ban lộc, phát tài, phát lộc cho con nhang đệ tử, thể hiện quyền phép linh ứng của Bà.
Các đền thờ và nơi hiển linh của Chầu Bảy Kim Giao
Đền Kim Giao (Ninh Bình)
Đền Kim Giao, toạ lạc trên dãy núi Kim Giao, được coi là nơi thờ chính của Chầu Bảy. Đây là ngôi đền cổ linh thiêng, được người dân địa phương và khách thập phương đến chiêm bái. Kiến trúc đền mang đậm dấu ấn truyền thống, với mái cong, ngói đỏ, trước sân có cây cổ thụ che bóng mát quanh năm. Bên trong, tượng thờ Chầu Bảy được đặt trang nghiêm ở chính điện, với y phục lộng lẫy, gương mặt từ hòa nhưng uy nghiêm.
Các đền thờ vọng khác
Ngoài đền chính, nhiều nơi ở miền Bắc Việt Nam cũng lập đền thờ vọng Chầu Bảy, đặc biệt tại các làng nghề truyền thống thờ Mẫu như Sơn Đồng (Hà Nội). Những nơi này thường gắn với tục thờ Tứ Phủ, và hình tượng Chầu Bảy trở thành biểu tượng quen thuộc.
Sự hiển linh trong cộng đồng
Người dân quanh vùng đền Kim Giao thường kể nhiều chuyện linh ứng: người đi rừng gặp hiểm nguy được Chầu cứu thoát, người bệnh tật cầu khấn mà được bình phục. Chính sự linh ứng ấy càng làm tăng lòng tin và sự kính ngưỡng đối với Chầu.
Ngày tiệc khánh lễ và nghi thức hầu đồng Chầu Bảy
Ngày tiệc chính của Chầu
Theo lệ truyền, ngày tiệc chính của Chầu Bảy Kim Giao thường diễn ra vào mùng 7 tháng Giêng hoặc mùng 7 tháng Ba âm lịch (tùy từng địa phương). Đây là dịp con nhang đệ tử khắp nơi về đền dâng hương, dâng lễ để tưởng nhớ công đức của Chầu.
Nghi thức lễ truyền thống
Trong ngày tiệc, người dân chuẩn bị lễ vật gồm: hương, hoa, trầu cau, rượu, xôi chè, oản quả. Một số gia đình làm cỗ mặn, cỗ chay để dâng Chầu. Lễ rước, lễ tế diễn ra trang trọng, thể hiện lòng thành kính. Trước khi dâng lễ, người ta thường đọc văn khấn ca ngợi công đức Chầu, cầu mong Bà phù hộ độ trì.
Giá đồng Chầu Bảy trong hầu bóng
Trong nghi thức hầu đồng, giá hầu Chầu Bảy có nhiều điểm đặc sắc:
- Trang phục: áo dài xanh lam, khăn chầu màu xanh biếc, tượng trưng cho màu sắc của núi rừng.
- Đạo cụ: quạt, khăn, hoặc thanh kiếm nhỏ – biểu tượng cho sự uy nghi và khả năng trấn giữ.
- Vũ điệu: uyển chuyển, mềm mại, giống như dáng rừng cây lay động trong gió.
- Âm nhạc: văn chầu hát lên nhịp điệu trầm hùng, ca ngợi công đức và sự linh ứng của Chầu.
Giá hầu Chầu Bảy thường được các thanh đồng, cung văn đánh giá là một trong những giá đồng mang nhiều ý nghĩa nghệ thuật và tâm linh.
Hình tượng và văn chầu Chầu Bảy Kim Giao
Hình tượng nghệ thuật
Trong tranh thờ và tượng thờ, Chầu Bảy Kim Giao thường được khắc họa với gương mặt phúc hậu, đôi mắt sáng, toát lên vẻ từ bi và uy nghi. Bà mặc áo màu xanh, tay cầm quạt hoặc cầm kiếm nhỏ. Hình tượng ấy vừa mềm mại, vừa uy quyền, thể hiện bản chất song hành của núi rừng: hiền hòa nhưng mạnh mẽ.
Văn chầu ca ngợi công đức Chầu
Văn chầu dành cho Chầu Bảy thường mở đầu bằng những lời ca tụng núi non Kim Giao, ca ngợi công đức Chầu trong việc che chở dân lành, trừng trị kẻ gian ác. Những câu văn chầu giàu hình ảnh, giàu âm hưởng dân ca, dễ đi vào lòng người.
Ví dụ:
“Chầu Bảy Kim Giao ngự chốn sơn lâm,
Linh khí tỏa khắp, muôn dân an hòa.
Ai cầu tài lộc được lộc,
Ai cầu bình an được an.”
Dù lời văn có thể khác nhau tùy vùng miền, nhưng đều chung một tinh thần: ca ngợi sự linh thiêng, công đức và quyền phép của Chầu Bảy.
Ý nghĩa văn hóa – tâm linh ngày nay
Trong xã hội hiện đại, tín ngưỡng thờ Mẫu nói chung và việc thờ phụng Chầu Bảy Kim Giao nói riêng vẫn giữ được giá trị bền vững.
Giữ gìn truyền thống
Việc thờ Chầu Bảy không chỉ là niềm tin tâm linh mà còn là cách gìn giữ bản sắc văn hóa Việt. Những ngôi đền thờ Chầu trở thành nơi sinh hoạt cộng đồng, nơi gắn kết mọi người trong làng xã.
Du lịch tâm linh
Đền Kim Giao và các nơi thờ Chầu Bảy ngày nay trở thành điểm đến của nhiều du khách. Họ đến không chỉ để hành hương mà còn để thưởng ngoạn cảnh sắc thiên nhiên, tìm hiểu về tín ngưỡng dân gian.
Kết nối thế hệ
Các nghi lễ hầu đồng, hát văn chầu Chầu Bảy được phục dựng, biểu diễn, trở thành cầu nối giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về văn hóa cha ông. Điều này cũng giúp lan tỏa tinh thần tôn kính với tổ tiên, giữ gìn niềm tin vào cội nguồn.
Hồn Việt trong sự linh thiêng của Chầu Bảy Kim Giao
Từ thần tích đến văn chầu, từ những ngôi đền cổ kính đến lòng tin trong dân gian, Chầu Bảy Kim Giao luôn hiện diện như một vị thánh gần gũi, linh thiêng. Bà là hiện thân của núi rừng hùng vĩ, của sự che chở, của lòng từ bi và cả sự công minh.
Thờ Chầu Bảy không chỉ là tìm về một niềm tin tâm linh, mà còn là cách gìn giữ truyền thống văn hóa ngàn đời. Mỗi nén nhang dâng lên Bà là một lời tri ân, một sự kết nối giữa con cháu hôm nay với ông bà tổ tiên, với hồn núi, hồn sông của dân tộc.
Nếu bạn đang tìm hiểu về tín ngưỡng Tứ Phủ, hay đơn giản là muốn tìm về một chốn linh thiêng để tĩnh tâm, hãy ghé thăm đền Kim Giao – nơi thờ Chầu Bảy, để cảm nhận được sự linh ứng và tinh thần văn hóa Việt còn sống mãi.
Địa chỉ mua đồ thờ uy tín
Địa chỉ cơ sở Đồ thờ Chí Trung: thôn Đồng, làng nghề Sơn Đồng, Hà Nội. Số điện thoại: 0961 686 978.