Tin tức
Chầu Bé Bắc Lệ: Nét thiêng huyền nhiệm nơi rừng thiêng Lạng Sơn
Chầu Bé Bắc Lệ là vị thánh nữ linh thiêng trong tín ngưỡng Tứ Phủ, gắn với đền Bắc Lệ (Lạng Sơn), mang vẻ đẹp dịu dàng mà quyền phép, được nhân dân tôn kính qua bao thế hệ.
Khi nhắc đến những ngôi đền linh thiêng miền sơn cước, không thể không kể tới đền Bắc Lệ – nơi gắn liền với sự tích và linh ứng của Chầu Bé Bắc Lệ. Trong đời sống tâm linh người Việt, đặc biệt là tín ngưỡng Tứ Phủ Thánh Chầu, Chầu Bé được coi là vị thánh nữ trẻ tuổi nhưng có quyền phép linh diệu, chuyên độ trì bình an, cầu duyên, cầu con và giải oan cắt nghiệp cho chúng sinh.
Tại sao một vị chầu bé lại có sức ảnh hưởng lớn đến vậy? Vì sao đền Bắc Lệ lại là điểm đến của hàng vạn con nhang đệ tử mỗi mùa tiệc thánh?
Trong bài viết này, Đồ thờ Sơn Đồng – cơ sở sản xuất Chí Trung sẽ đưa bạn đi sâu tìm hiểu Chầu Bé Bắc Lệ – từ thân thế, quyền năng, đến những nghi lễ thờ phụng đầy huyền bí và xúc động.
Thân thế và truyền thuyết về Chầu Bé Bắc Lệ
Vị thánh nữ linh thiêng giữa núi rừng Lạng Sơn
Chầu Bé Bắc Lệ là một trong những Thánh Chầu Tứ Phủ, thường được xếp sau hàng Tứ Phủ Chầu Bà. Tuy mang danh “Chầu Bé”, nhưng Chầu có vị thế quan trọng trong hàng Chầu, đặc biệt với những người cầu duyên, cầu con, cầu tài lộc và hóa giải tai ách.
Tương truyền, Chầu Bé là con gái của Mẫu Thượng Ngàn, hiện thân của núi rừng, hoa cỏ và tinh túy đại ngàn. Chầu hiện lên với hình ảnh một thiếu nữ yểu điệu, dịu dàng, mặc áo xanh rêu, đầu đội khăn vành, tay cầm quạt giấy hoặc nhành hoa rừng – biểu tượng cho sự mềm mại, uyển chuyển nhưng không kém phần nghiêm cẩn, linh thiêng.
Gắn với đền thiêng Bắc Lệ – chốn tu hành, hiển linh
Đền Bắc Lệ, thuộc xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn là nơi chính thờ Mẫu Thượng Ngàn, đồng thời cũng là nơi Chầu Bé Bắc Lệ hiển linh mạnh mẽ nhất. Người dân địa phương kể lại rằng:
“Chầu Bé thường hiện hình ban đêm dưới bóng cây rừng, đưa tay dẫn đường cho lữ khách lạc lối, độ cho người cơ hàn vượt qua hoạn nạn.”
Có người còn cho biết Chầu từng cứu trẻ lạc, chỉ đường cho người hành hương, hoặc báo mộng trước tai ương. Chính bởi sự linh ứng ấy, danh tiếng về Chầu Bé Bắc Lệ lan xa khắp miền Bắc và Trung Việt.
Vị trí và vai trò của Chầu Bé Bắc Lệ trong hệ thống Tứ Phủ
Chầu Bé thuộc hàng Thánh Chầu Tứ Phủ
Trong tín ngưỡng Tứ Phủ, có tất cả 12 vị Chầu Bà (từ Chầu Đệ Nhất đến Chầu Đệ Nhị Thập Nhị). Bên cạnh các vị Chầu lớn, còn có những vị Chầu Bé và Chầu Lục Cung mang sắc thái gần gũi, hiển linh tại các vùng cụ thể.
Chầu Bé Bắc Lệ là một trong những vị Chầu Bé nổi bật nhất, được tôn kính đặc biệt trong tín ngưỡng Thánh Mẫu. Chầu không cai quản phủ lớn nào, nhưng lại rất gần gũi với nhân dân, được coi như “người con gái nhỏ của Mẫu Thượng Ngàn” – dịu dàng mà tinh anh.
Nhiệm vụ và quyền năng linh diệu
Chầu Bé Bắc Lệ thường được thỉnh cầu trong các việc:
- Cầu duyên: Nhiều phụ nữ độc thân hoặc lận đận tình duyên đến đền Bắc Lệ khấn Chầu Bé, xin sợi tơ hồng xe duyên tròn vẹn.
- Cầu con: Người hiếm muộn xin Chầu ban cho mầm sống, con cái khôi ngô, mạnh khỏe.
- Giải oan nghiệp: Chầu giúp cắt duyên âm, hóa giải nghiệp chướng cho người hay gặp vận xui, bị bóng đè, mộng mị, vận hạn.
- Trị bệnh nhẹ: Nhất là các chứng bệnh liên quan đến tinh thần, mất ngủ, mộng du, lạc lối trong tâm linh.
Hình tượng và sắc phục của Chầu Bé Bắc Lệ
Màu sắc và biểu tượng
Trong nghi lễ hầu đồng, Chầu Bé Bắc Lệ thường mặc áo màu xanh rêu hoặc xanh lá mạ, đầu đội khăn vành, tay cầm nhành hoa rừng, quạt giấy hoặc quạt mo. Tượng thờ Chầu tại các đền thường được tạo hình trẻ trung, đôi mắt sáng, nét mặt hiền từ mà uy nghi.
Màu xanh của Chầu tượng trưng cho:
- Núi rừng bạt ngàn – nơi Chầu ngự trị.
- Sự tươi mới, trẻ trung, mát lành như nguồn nước suối đầu nguồn.
- Năng lượng chữa lành và khai mở vận khí.
Điệu múa hầu đồng dịu dàng mà cảm xúc
Trong văn hầu, Chầu Bé thường múa nhẹ nhàng, bước đi uyển chuyển như dạo bước giữa rừng, tay cầm quạt phe phẩy như đưa làn gió mát cho con nhang. Khác với các vị Chầu lớn thường múa kiếm, múa quạt lộng lẫy, Chầu Bé nhẹ nhàng mà sâu lắng.
Văn Chầu Bé Bắc Lệ: Giai điệu núi rừng và linh ứng tâm linh
Lời văn mềm mại, thấm đẫm chất trữ tình
Văn Chầu Bé Bắc Lệ thường mở đầu bằng hình ảnh rừng núi:
“Trên miền Lạng Sơn có đền Bắc Lệ,
Chầu Bé ngự về, quạt mát lòng dân…”
Văn mô tả Chầu như tiên nữ giáng trần, thân thiện nhưng không kém phần uy linh. Âm điệu trong văn chầu của Chầu Bé thường nhẹ nhàng, mượt mà, mang nét dịu dàng như suối rừng róc rách.
Nội dung thường thấy trong văn chầu
- Mô tả sự tích giáng sinh và nơi hiển linh
- Cầu nguyện cho chúng sinh được an lạc, hết bệnh, hết oan trái
- Gợi tả khung cảnh đền Bắc Lệ, cây rừng, suối ngàn
- Thỉnh Chầu chứng giám lòng thành của con nhang đệ tử
Nơi thờ tự Chầu Bé Bắc Lệ và ngày tiệc thánh
Đền Bắc Lệ – nơi chính thờ
Đền Bắc Lệ (xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn) là nơi chính thờ Chầu Bé cùng với Mẫu Thượng Ngàn. Ngôi đền nằm giữa rừng thông cổ thụ, không khí mát mẻ quanh năm, mang lại cảm giác thanh tịnh, linh thiêng.
Người dân trong vùng truyền nhau rằng:
“Đến Bắc Lệ mà chưa ghé thăm Chầu Bé, coi như chưa hiểu hết linh thiêng vùng rừng núi Lạng Sơn.”
Các đền phụ thờ Chầu Bé
Ngoài đền Bắc Lệ, Chầu Bé còn được thờ vọng tại nhiều điện thờ Tứ Phủ ở:
- Hà Nội (phố cổ, Gia Lâm, Sơn Tây)
- Hải Phòng (Vĩnh Bảo, Thủy Nguyên)
- Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên…
- Các điện tư gia, điện đồng cô tại miền Trung (Nghệ An, Hà Tĩnh)
Ngày tiệc Chầu Bé
Ngày tiệc chính của Chầu Bé Bắc Lệ được tổ chức vào ngày 20/9 âm lịch, trùng với ngày tiệc Mẫu Thượng Ngàn. Ngoài ra, nhiều nơi tổ chức tiệc riêng cho Chầu vào các ngày vía rằm hoặc mùng một hằng tháng.
Nghi lễ hầu đồng và tín ngưỡng liên quan Chầu Bé Bắc Lệ
Nghi lễ hầu giá Chầu Bé
Trong các vấn hầu Tứ Phủ, khi đến lượt Chầu Bé, cung văn thường tấu văn nhẹ, nhạc công dùng trống phách nhỏ, đàn nguyệt hoặc sáo, tạo không gian tĩnh lặng linh thiêng. Người hầu mặc áo xanh, cầm quạt, múa dịu dàng, ban nước suối hoặc bánh kẹo cho người dự lễ.
Một số nơi còn mời Chầu Bé mở đầu vấn hầu để tạo không khí thanh tịnh và mang lại điềm lành.
Tục xin lộc Chầu Bé
Nhiều người đến đền Bắc Lệ xin lộc quạt mo, lộc hoa rừng hoặc lộc nước suối Chầu ban để mang về chữa bệnh hoặc giữ bình an. Có người xin lộc tình duyên, để rồi không lâu sau được se duyên vẹn toàn.
Chầu Bé Bắc Lệ trong đời sống tâm linh hiện đại
Niềm tin ngày càng lan tỏa
Không chỉ người lớn tuổi, mà nhiều bạn trẻ cũng tìm đến Chầu Bé để xin may mắn, cầu bình an, nhất là khi bước vào những giai đoạn quan trọng của cuộc đời như lập gia đình, sinh con, khởi nghiệp.
Chầu Bé trở thành biểu tượng của:
- Tình thương dịu dàng như mẹ hiền
- Sức mạnh nội tâm vượt qua khó khăn
- Sự bảo trợ cho người yếu thế
Nét văn hóa đặc trưng của vùng núi Bắc Bộ
Thông qua Chầu Bé Bắc Lệ, chúng ta cảm nhận được sự kết nối giữa con người và thiên nhiên núi rừng, nơi con người sống hòa thuận với cây cỏ, với thánh thần.
“Một nén hương dâng Chầu Bé, là một lời nguyện cho bình yên đời người.”
Giữ gìn tâm linh là giữ lấy cội nguồn
Chầu Bé Bắc Lệ không chỉ là một vị thánh trong truyền thuyết, mà còn là hình ảnh thiêng liêng sống động trong lòng dân tộc Việt. Qua từng khói hương, từng điệu văn, ta thấy được lòng thành, sự gắn kết tâm linh giữa người và Thánh, giữa hôm nay và truyền thống ngàn đời.
Giữa cuộc sống hiện đại đầy biến động, mỗi lần trở về đền Bắc Lệ hay thắp hương tưởng nhớ Chầu Bé, là mỗi lần chúng ta tìm lại sự an nhiên trong tâm hồn, lòng biết ơn với đất trời và nguồn cội tổ tiên.
Hãy lắng nghe tiếng gọi nhẹ nhàng của Chầu Bé giữa rừng thiêng – để lòng ta thanh thản, để bước chân thêm vững chãi.
Địa chỉ mua đồ thờ thỉnh tượng Chầu Bé Bắc Lệ
Nếu bạn đang tìm nơi mua tượng thờ Chầu Bé Bắc Lệ, áo hầu đồng, lộc Chầu Bé, hoặc các vật phẩm thờ Tứ Phủ uy tín, hãy ghé qua:
Địa chỉ cơ sở Đồ thờ Chí Trung: thôn Đồng, làng nghề Sơn Đồng, Hà Nội. Số điện thoại: 0961 686 978.