Trong bức tranh huyền bí của Đạo Mẫu Tứ Phủ, Tứ Phủ Thánh Cô nổi bật lên như những đóa hoa rực rỡ sắc màu, mang đến phước lành và che chở cho con dân Việt Nam.
Tứ Phủ Thánh Cô, với 12 vị Tiên Cô, giữ vai trò quan trọng trong hệ thống tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ.
Tứ Phủ Thánh Cô Là Ai?
Tứ Phủ Thánh Cô là cụm danh từ chỉ 12 vị Tiên Cô đi theo hầu cận bên cạnh Tam Tòa Thánh Mẫu hoặc Tứ Phủ Chầu Bà. Những vị Thánh Cô này được biết đến với tên đầy đủ là Tứ Phủ Sơn Trang Thần Cáp Thánh Cô. Thường hay bị nhầm lẫn với Thập Nhị Bộ Tiên Nàng, nhưng Tứ Phủ Thánh Cô và Thập Nhị Bộ Tiên Nàng là hai hàng vị hoàn toàn khác biệt.
Danh Sách Các Vị Thánh Cô
- Cô Cả Thượng Thiên: Thuộc Thiên Phủ, là con của Vua Cha Thủy Tề, được phong danh hiệu Thiên Cung Công Chúa. Cô thường được thờ chung với Mẫu Đệ Nhất hoặc Chầu Đệ Nhất.
- Cô Đôi Thượng Ngàn: Thuộc Nhạc Phủ, là người dân tộc Mường tại Ninh Bình, được phong Thượng Đẳng Thần bởi Hoàng Đế Khải Định. Đền thờ chính của Cô tại Ninh Bình và Thanh Hóa.
- Cô Bơ Thoải Cung: Thuộc Thoải Phủ, là con gái của Vua Thủy Tề. Cô được thờ tại đền Cô Bơ ở Thanh Hóa, Tuyên Quang, và Hà Nam.
- Cô Tư Địa Cung: Thờ tại Phủ Tây Hồ và Đình Tứ Liên, Hà Nội. Cô rất hiếm khi về ngự Đồng.
- Cô Năm Suối Lân: Là tiên nữ tuân lệnh giáng trần, thờ tại Đền Suối Lân, Lạng Sơn.
- Cô Sáu Sơn Trang: Là người dân tộc Nùng, thờ tại Đền Lục Cung Chín Tư, Lạng Sơn.
- Cô Bảy Kim Giao: Hầu cận bên cạnh Chầu Bảy Kim Giao, thờ tại Đền Kim Giao, Thanh Liên, và Đền Tân La, Hưng Yên.
- Cô Tám Đồi Chè: Người thiếu nữ trồng chè tại Phong Mục, Hà Trung, Thanh Hóa, thờ tại Đền Cô Tám Đồi Chè.
- Cô Chín Cửu Tỉnh: Thuộc Thiên Phủ, được ít biết đến và ít khi về ngự Đồng.
- Cô Mười Đồng Mỏ: Thuộc Địa Phủ, được thờ tại nhiều nơi nhưng thông tin chi tiết còn hạn chế.
- Cô Bé Thượng Ngàn: Thuộc Nhạc Phủ, là một trong những vị Tiên Cô phổ biến nhất.
- Cô Bé Thoải: Thuộc Thoải Phủ, ít được biết đến và ít khi về ngự Đồng.
Vai Trò Và Ý Nghĩa
Mỗi vị Thánh Cô trong Tứ Phủ Thánh Cô đều có địa vị và trách nhiệm riêng. Các vị Tiên Cô thường hiển linh giúp dân cứu nước, chữa bệnh, và mang đến hạnh phúc. Họ được thờ phụng và kính trọng trong hệ thống Đạo Mẫu Tứ Phủ.
Tầm Quan Trọng Trong Văn Hóa Tâm Linh
Tứ Phủ Thánh Cô không chỉ là những vị thần linh thiêng mà còn là biểu tượng văn hóa, mang đậm dấu ấn của tín ngưỡng thờ Mẫu. Các nghi lễ và hầu đồng liên quan đến Tứ Phủ Thánh Cô góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Kết Luận
Khám phá về Tứ Phủ Thánh Cô là mở ra cánh cửa vào thế giới tâm linh đầy huyền bí và thiêng liêng của Đạo Mẫu Tứ Phủ. Đây không chỉ là một phần tín ngưỡng mà còn là một di sản văn hóa quý báu của Việt Nam, cần được bảo tồn và phát huy.