Tứ Phủ Thánh Hoàng – Tứ Phủ Quan Hoàng- Thập vị Quan Hoàng

Tứ Phủ Thánh Hoàng, còn được biết đến với tên gọi Tứ Phủ Quan Hoàng hoặc Thập vị Quan Hoàng, là một phần quan trọng trong tín ngưỡng Đạo Mẫu của người Việt.

Tứ Phủ Thánh Hoàng gồm mười vị Quan Hoàng, hầu hết đều được coi là con của Đức Vua cha Bát Hải Động Đình. Trong hệ thống thờ cúng, Tứ Phủ Thánh Hoàng đứng sau Ngũ Vị Tôn Ông và Tứ phủ Thánh Chầu, nhưng trên Tứ Phủ Thánh Cô và Tứ Phủ Thánh Cậu.

1. Thánh Ông Hoàng Cả

Ông Hoàng Cả, hay còn gọi là Ông Hoàng Quận, là con của Vua Cha Bát Hải Động Đình. Ông có nhiệm vụ trông coi và giữ sổ sách trên thiên đình. Ông thường xuyên dạo chơi trên thượng giới và mặt nước, cưỡi Xích Long và Tam đầu Cửu vĩ. Ông phù hộ cho người làm ăn buôn bán và học hành khoa cử. Hiện nay, ông được phối thờ tại đền Trung Suối Mỡ (Bắc Giang).

2. Thánh Ông Hoàng Đôi (Hoàng Triệu)

Quan Hoàng Đôi là con của Vua cha Bát Hải và hiện thân của Ông là Tướng quân Nguyễn Hoàng. Ông đã giúp nhà Lê trong việc “Phù Lê Dẹp Mạc” và có nhiều công trạng. Đền thờ chính của Ông nằm tại Đền Triệu Tường ở Thanh Hóa và Đền Quan Triệu ở Chèm, Hà Nội. Ông được coi là một nhân thần có thật trong lịch sử với nhiều công lao trong việc mở mang bờ cõi và thống nhất đất nước.

3. Thánh Ông Hoàng Bơ (Quan Hoàng Ba)

Quan Hoàng Bơ thường ngự dưới tòa Thoải Cung và có nhiều dị bản về thần tích. Ông thường biến hiện cưỡi cá chép vàng hoặc ngồi trên thuyền rong chơi. Ông phù hộ cho kẻ buôn bán làm ăn và người học hành đỗ đạt. Hiện nay, ông được thờ tại Đền Quan Hoàng Ba ở Thanh Hóa, Đền Hưng Long ở Thái Bình, và Đền Vạn Ngang ở Đồ Sơn.

4. Thánh Ông Hoàng Tư

Quan Hoàng Tư là con của Đức Vua Cha Động Đình và cai quản thủy cung. Ngài không giáng trần nên không có thần tích và đền thờ. Tuy nhiên, có người cho rằng Ngài là hiện thân của Tướng Quân Nguyễn Hữu Cầu, một anh hùng nông dân nổi tiếng.

5. Thánh Ông Hoàng Năm

Thánh Ông Hoàng Năm không giáng trần và không có đền thờ riêng hay thần tích. Có người cho rằng Ngài là hiện thân của Tướng Quân Hoàng Công Chất, một lãnh tụ nông dân khởi nghĩa chống lại triều đình Lê Trịnh.

6. Thánh Ông Hoàng Sáu

Quan Hoàng Sáu cũng không giáng trần nên không có đền thờ chính và thần tích. Tuy nhiên, có người liên tưởng Ngài với Tướng quân Hoàng Lục.

7. Thánh Ông Hoàng Bảy

Quan Hoàng Bảy, hay còn gọi là Ông Hoàng Bảy Bảo Hà, là một vị tướng tài ba thời Lê Trung Hưng, nổi tiếng với khả năng bình định giặc cướp. Ông được thờ chính tại Đền Bảo Hà (Lào Cai). Người ta tin rằng Ông giúp bảo vệ biên cương và phù hộ cho người làm ăn buôn bán, giữ gìn trật tự và bình an.

8. Thánh Ông Hoàng Tám

Quan Hoàng Tám hay Ông Hoàng Bát là một vị tướng thời nhà Trần. Ông thường xuất hiện dưới dạng người hùng mạnh, phù hộ cho người dân làm ăn buôn bán. Ông được thờ tại Đền Quan Hoàng Tám ở Nghệ An và nhiều nơi khác.

9. Thánh Ông Hoàng Chín

Quan Hoàng Chín, hay Ông Hoàng Chín Thượng Ngàn, là một vị tướng giữ rừng núi. Ông thường hiện hình cưỡi ngựa trắng, giúp người dân trong việc khai hoang lập ấp, bảo vệ rừng núi. Đền thờ của ông nằm tại Đền Củi (Hà Tĩnh) và nhiều nơi khác.

10. Thánh Ông Hoàng Mười

Quan Hoàng Mười là một vị tướng giỏi giang, đã giúp vua Lê Lợi trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Ông được thờ chính tại Đền Quan Hoàng Mười ở Nghệ An. Người dân tin rằng ông phù hộ cho công danh sự nghiệp và bảo vệ dân làng.

Kết Luận

Tứ Phủ Thánh Hoàng là một phần quan trọng trong tín ngưỡng Đạo Mẫu Việt Nam, mang đậm màu sắc văn hóa và tâm linh của dân tộc. Mỗi vị Quan Hoàng đều có những truyền thuyết và câu chuyện riêng, góp phần làm phong phú thêm bức tranh tín ngưỡng truyền thống của người Việt. Các đền thờ và thần tích liên quan đến các Quan Hoàng không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là điểm đến văn hóa, lịch sử và tâm linh thu hút nhiều người đến chiêm bái và tìm hiểu. Việc hiểu rõ hơn về Tứ Phủ Thánh Hoàng giúp chúng ta trân trọng và bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc.